We hebben de eerste lading van 188 drones af kunnen leveren in Oekraïne. De vraag naar drones is enorm, via een netwerk van lokale journalisten stromen de verzoeken binnen. Dus we hopen snel weer te rijden.

Het is woensdagochtend. 564 accu’s liggen klaar om op te laden bij kunstenaarscollectief Black Brick in Enschede, in afwachting van onze rit naar Oekraïne. Voordat we de 188 drones daar gaan afleveren zorgen we er eerst voor dat per toestel drie accu’s volledig opgeladen zijn. In elke dronetas stoppen we vervolgens een brief voor de ontvanger, pakken de drone weer in en laden hem in de bus. De klus werd gelukkig in één dag gedaan met behulp van een enorme hoeveelheid stekkerdozen en door de inzet van studenten van de Enschedese kunstacademie. Donderdag konden we op weg.

De reis ging goed, al werden we wel negen uur opgehouden bij de Poolse grens. In een redelijk bizar tafereel stond een lange rij Franse, Engelse en Duitse busjes met hulpgoederen stil in de kou voor de Poolse douane, in afwachting van toestemming om het land te mogen verlaten. Na de Poolse kwam de Oekraïense douane. “Heeft u toestemming van het Ministerie van Defensie?” Nee, dat hadden we niet. Na de grenswachter, kwam de baas van de grenswachter, en de baas van de baas, en de baas van de baas van de baas. Het was even onderhandelen, met serieus bewapende types in camouflagepakken en met Men in Black. Het contact was echter vriendelijk en na nog eens drie uur konden we door. Helaas was toen de avondklok inmiddels ingegaan. De overdracht kon daarmee pas de volgende dag.

In de diepe nacht reden we, ondanks de avondklok, over kleine wegen richting Lviv. We kwamen onderweg zo’n twintig roadblocks tegen. Een uitleg zorgde steeds weer voor hartelijke toestemming. Wel werden we in een dorpje nog even meegenomen naar een zwaar gebarricadeerd politiebureau, met een schuif in de gelaste voordeur, als een gevangeniscel. Binnen werden we apart van elkaar ondervraagd. Ook hier mochten we gelukkig snel weer weg, met een warm afscheid en over en weer ‘good luck’. Meteen om de hoek kwamen we vervolgens de nationale garde tegen. Nadat die het politiebureau hadden gebeld mochten we van hen ook weer verder.
De volgende dag, zaterdag, meldden we ons bij ons contact. Het is een reisbureau uit Kyiv, dat in vredestijd zakenlieden vervoert. Het reisbureau is in zijn geheel naar het westen van Oekraïne verplaatst en huist nu in een hotel. Het werk gaat gewoon door, met spullen en mensen door het hele land.

De stemming is ongelooflijk goed, de mensen die wij hebben ontmoet vertonen geen spoor van verslagenheid, alleen focus en vastberadenheid. Overal wordt iets gedaan, in de lobby van een groot hotel worden dag en nacht camouflagenetten geknoopt. Er wordt kalm en continu doorgewerkt. Het is mooi om te zien en geeft een bijzonder soort van rust.

De drones werden uitgeladen en vertrokken direct in kleine hoeveelheden naar verschillende bestemmingen. Ons lege busje werd vervolgens meteen weer gebruikt voor het vervoer van aggregaten. Busjes met diesel erin zijn geliefd. En we hadden voor de zekerheid in Polen twee extra 25-liter-jerrycans gevuld.

Zondagnacht ging plotseling het luchtalarm af. Doordat het maar kort was konden we voor we goed en wel naast ons bed stonden er alweer in kruipen. Het bleek te gaan om een raketaanval op een dichtbij gelegen trainingscomplex. De rookpluim was de volgende ochtend vanuit ons hotel te zien.

Via burgemeesters en andere hoogwaardigheids-bekleders kregen we voor vertrek brieven mee om op een volgende trip bij de grens te laten zien. Want dat was op onze reis echt wel even een spannende kwestie, misschien niet verder te komen dan de Oekraïnse grens.

De grens terug over ging eigenlijk snel, in een paar uurtjes, met opnieuw het meeste oponthoud aan de Poolse kant. Dat zou toch beter moeten kunnen. Omdat we nog een derde zitplek in de bus hadden namen we een vluchteling mee, inclusief hond en kat. Ondertussen zijn we weer thuis, maar met uw hulp zijn we hopelijk ook zo weer weg.